Sinds de oprichting van het kampioenschap in 1950 hebben slechts vijf vrouwelijke coureurs deelgenomen aan Grand Prix-weekenden. Maria Teresa de Filippis was de eerste vrouw die in 1958 aan een Formule 1-race deelnam, gevolgd door Lella Lombardi, de enige vrouwelijke coureur die punten heeft gescoord in een Grand Prix.
Divina Galica, Desiré Wilson en Giovanna Amati hebben ook geprobeerd zich te kwalificeren voor races, maar zonder succes. Ondanks de beperkte vertegenwoordiging op de grid, hebben vrouwen in de loop der jaren steeds meer rollen vervuld in technische, management- en leiderschapsposities binnen Formule 1-teams.
Recente initiatieven zoals de W Series en de FIA Women in Motorsport Commission streven ernaar de participatie van vrouwen in de autosport te vergroten en de weg vrij te maken voor toekomstige vrouwelijke Formule 1-coureurs.
“We moeten ervoor zorgen dat jonge meisjes zien dat er een weg naar de top is in de autosport. Het gaat niet alleen om coureurs, maar ook om ingenieurs, monteurs en teammanagers,” aldus Susie Wolff, voormalig ontwikkelingscoureur in de Formule 1 en oprichter van het Dare To Be Different-initiatief.
Eerdere vrouwelijke coureurs
De eerste vrouwelijke coureurs waren ware pioniers die de weg vrijmaakten voor toekomstige generaties. Maria Teresa de Filippis was de allereerste vrouw die deelnam aan een Formule 1-race. In 1958 kwalificeerde ze zich voor de Belgische Grand Prix op het circuit van Spa-Francorchamps, waar ze als tiende eindigde.
Haar deelname was een mijlpaal in de geschiedenis van de sport en toonde aan dat vrouwen in staat waren om op het hoogste niveau te concurreren.
De Filippis nam deel aan vijf Grand Prix-weekenden, waarvan ze zich voor drie races kwalificeerde. Haar beste resultaat was een tiende plaats in België. Hoewel haar Formule 1-carrière relatief kort was, heeft ze een blijvende impact gehad op de sport en inspireerde ze andere vrouwen om haar voetsporen te volgen.
| Coureur | Jaar van debuut | Aantal deelnames |
|---|---|---|
| Maria Teresa de Filippis | 1958 | 5 |
| Lella Lombardi | 1974 | 17 |
| Divina Galica | 1976 | 3 |
| Desiré Wilson | 1980 | 1 |
| Giovanna Amati | 1992 | 3 |
Na De Filippis duurde het meer dan een decennium voordat er weer een vrouw in de Formule 1 verscheen. Lella Lombardi maakte haar debuut in 1974 en zou uiteindelijk de meest succesvolle vrouwelijke coureur in de geschiedenis van de sport worden. Lombardi nam deel aan 17 Grand Prix-weekenden en kwalificeerde zich voor 12 races.
Andere vroege pioniers waren Divina Galica, Desiré Wilson en Giovanna Amati. Hoewel deze coureurs zich niet kwalificeerden voor races, hebben ze wel bijgedragen aan de zichtbaarheid van vrouwen in de autosport en de weg geëffend voor toekomstige generaties.
Lella Lombardi: De meest succesvolle vrouwelijke coureur
Lella Lombardi staat bekend als de meest succesvolle vrouwelijke coureur in de geschiedenis van de Formule 1. Haar prestaties zijn tot op de dag van vandaag ongeëvenaard door andere vrouwelijke coureurs in de sport. Lombardi maakte haar Formule 1-debuut in 1974 en nam deel aan 17 Grand Prix-weekenden tussen 1974 en 1976.
Het hoogtepunt van Lombardi’s carrière kwam tijdens de Spaanse Grand Prix van 1975. In deze race, die vroegtijdig werd afgebroken vanwege een ernstig ongeluk, eindigde Lombardi als zesde.
Omdat de race na minder dan 75% van de geplande afstand werd gestopt, werden er slechts halve punten toegekend. Hierdoor ontving Lombardi een halve WK-punt, waarmee ze de eerste en tot nu toe enige vrouw is die punten heeft gescoord in een wereldkampioenschap. Lombardi’s prestatie in Spanje was een mijlpaal voor vrouwen in de autosport.
“Lella Lombardi heeft bewezen dat vrouwen kunnen presteren in de Formule 1. Haar prestatie in Spanje 1975 blijft een inspiratiebron voor alle vrouwelijke coureurs die dromen van een carrière in de koningsklasse van de autosport,” zei Michele Mouton, voormalig rallyrijder en voorzitter van de FIA Women in Motorsport Commission.
Het toonde aan dat vrouwelijke coureurs niet alleen konden deelnemen aan Formule 1-races, maar ook konden concurreren op het hoogste niveau. Haar succes inspireerde vele jonge vrouwen om een carrière in de autosport na te streven.
Uitdagingen voor vrouwen
Vrouwelijke coureurs in de Formule 1 hebben door de jaren heen te maken gehad met verschillende uitdagingen en beperkingen. Een van de meest genoemde obstakels is de fysieke belasting van het besturen van een Formule 1-auto.
De extreme G-krachten en de benodigde nekspieren voor het dragen van een helm tijdens hoge snelheden worden vaak aangehaald als potentiële nadelen voor vrouwelijke coureurs.
Een ander belangrijk obstakel is het gebrek aan rolmodellen en zichtbaarheid van vrouwen in de sport. Met slechts vijf vrouwelijke coureurs die ooit hebben deelgenomen aan Grand Prix-weekenden, is het voor jonge meisjes moeilijker om zich een carrière in de Formule 1 voor te stellen.
Dit gebrek aan vertegenwoordiging kan leiden tot minder interesse en participatie van vrouwen in de lagere raceklassen, wat uiteindelijk resulteert in een kleinere pool van potentiële vrouwelijke Formule 1-coureurs.Financiële barrières vormen ook een aanzienlijke uitdaging.
Zonder voldoende sponsoring of financiële ondersteuning is het voor talentvolle vrouwelijke coureurs vaak moeilijk om de nodige ervaring op te doen om door te stromen naar de hoogste niveaus van de autosport.
- Gebrek aan zichtbaarheid en rolmodellen
- Fysieke uitdagingen en percepties
- Financiële barrières en beperkte sponsormogelijkheden
- Stereotypen en vooroordelen in de autosportwereld
- Beperkte mogelijkheden in juniorklassen
Vrouwen in ondersteunende en technische rollen
Hoewel de vertegenwoordiging van vrouwelijke coureurs in de Formule 1 beperkt is gebleven, hebben vrouwen in toenemende mate belangrijke rollen ingenomen in andere aspecten van de sport. In de afgelopen jaren is er een groeiende aanwezigheid van vrouwen in technische, management- en leiderschapsposities binnen Formule 1-teams.
Een van de meest prominente voorbeelden is Claire Williams, die van 2013 tot 2020 de rol van adjunct-teambaas vervulde bij Williams Racing.
Onder haar leiding behaalde het team enkele van zijn meest recente successen, waaronder een derde plaats in het constructeurskampioenschap in 2014 en 2015.
In de technische hoek hebben vrouwen zoals Bernadette Collins, voormalig performance engineer bij Racing Point (nu Aston Martin), en Ruth Buscombe, strategisch engineer bij Alfa Romeo Racing, belangrijke bijdragen geleverd aan de prestaties van hun teams.
“Het is cruciaal dat we jonge vrouwen laten zien dat er veel verschillende carrièrepaden zijn in de Formule 1. Of het nu gaat om engineering, strategie, management of media, er zijn kansen voor getalenteerde en gepassioneerde individuen, ongeacht hun geslacht,” aldus Susie Wolff, voormalig ontwikkelingscoureur en oprichter van Dare To Be Different.
Initiatieven voor meer vrouwelijke coureurs
In de afgelopen jaren zijn er verschillende initiatieven gelanceerd om de participatie van vrouwen in de autosport te vergroten en de weg naar de Formule 1 te faciliteren. Een van de meest opvallende is de W Series, een kampioenschap exclusief voor vrouwelijke coureurs dat in 2019 van start ging.
De W Series biedt vrouwelijke coureurs de kans om ervaring op te doen in formulewagens en zich in de kijker te rijden bij Formule 1-teams.De FIA Women in Motorsport Commission, opgericht in 2009, werkt aan het vergroten van de participatie van vrouwen in alle aspecten van de autosport.
De commissie organiseert programma’s en evenementen om jonge meisjes te inspireren en te ondersteunen in hun autosportambities.
Formule 1 zelf heeft ook stappen ondernomen om diversiteit en inclusie te bevorderen. In 2020 lanceerde de sport het #WeRaceAsOne-initiatief, dat zich onder andere richt op het vergroten van de diversiteit binnen de Formule 1-gemeenschap.
Als onderdeel hiervan heeft de sport zich gecommitteerd aan het creëren van meer kansen voor ondervertegenwoordigde groepen, waaronder vrouwen.
| Initiatief | Doel | Jaar van oprichting |
|---|---|---|
| W Series | Racekampioenschap voor vrouwen | 2019 |
| FIA Women in Motorsport Commission | Bevorderen van vrouwelijke participatie | 2009 |
| #WeRaceAsOne | Diversiteit en inclusie in F1 | 2020 |
| Girls on Track – Rising Stars | Talentenprogramma voor jonge vrouwen | 2020 |
Deze initiatieven hebben al enige impact gehad. Zo heeft de W Series de zichtbaarheid van vrouwelijke coureurs vergroot en enkele deelnemers de kans geboden om te testen in Formule 3- en Formule 2-auto’s.
Het Girls on Track – Rising Stars-programma, een samenwerking tussen de FIA en Ferrari, heeft jonge vrouwelijke coureurs de kans geboden om deel uit te maken van de Ferrari Driver Academy.
