De spanning in de Formule 1 is weer opgevoerd. Twee teams hebben de financiële regels van het seizoen 2024 overtreden, en volgens insiders gaat het bij één van hen om een “substantiële” overschrijding van de kostencap.
Tijdens de persconferentie in Mexico gaven verschillende teambazen hun eerste, voorzichtige reacties. PlanetF1 onthulde dat Aston Martin een kleinere, procedurele fout heeft gemaakt, maar dat een ander team de grens van ongeveer 165 miljoen dollar ruimschoots zou hebben overschreden.
De FIA voert nog gesprekken met dat team, maar het risico op sancties – van een geldboete tot sportieve straf – is reëel. De situatie roept herinneringen op aan 2022, toen Red Bull werd betrapt op een overtreding van de kostencap over 2021.
Dat leverde het team destijds een boete van zeven miljoen dollar op, plus een vermindering van tien procent van de windtunnel- en CFD-tijd.
Sauber-teambaas Jonathan Wheatley, die in het verleden deel uitmaakte van Red Bull tijdens hun overtreding, reageerde voorzichtig maar openhartig. Volgens hem is het extreem lastig om in de Formule 1 tot op de dollar nauwkeurig te budgetteren.
“Ik denk dat de vertraging bij de aankondiging al duidelijk maakte dat er teams in de problemen zaten. Ik kan uit ervaring zeggen dat het een ongelooflijk moeilijk evenwicht is. Je wilt competitief zijn, je wilt elke laatste dollar besteden tot aan de grens van de kostencap. Dat is ons werk, dat is racen.”
Volgens Wheatley probeert geen enkel team bewust de regels te overtreden.
“Niemand doet het expres. Soms kunnen dingen gewoon uit de hand lopen, een beetje zoals bij een auto-ongeluk. Er kan een onverwachte kost opduiken, laat in het seizoen, die alles verandert.”
De Brit wilde niet speculeren over de exacte oorzaak of over welk team het gaat, maar gaf toe dat het proces van de FIA “duidelijk maakt waarom de publicatie van de audit zo lang op zich liet wachten”.
Onderscheid maken tussen fout en voordeel
Ferrari-teambaas Frédéric Vasseur, die naast Wheatley zat tijdens de persconferentie, temperde eveneens de ophef. Volgens hem is het belangrijk onderscheid te maken tussen een procedurele fout en een echte sportieve overtreding.
“Het is geen ramp dat de beslissing pas in september of oktober komt. We moeten de FIA gewoon vertrouwen dat ze hun werk doen. Het is een moeilijke taak, maar ze weten wat ze doen.”
Hij waarschuwde echter voor overhaaste conclusies.
“We moeten vermijden om te speculeren op basis van geruchten, dat zou een fout zijn. En het laatste onderdeel van de vergelijking is dit: als iemand een procedurele fout maakt, kan dat iedereen overkomen. Dat levert geen sportief voordeel op, en we moeten dat scheiden van situaties waarin dat wel zo is.”
Volgens Vasseur verdient een technische of administratieve fout een geldboete, maar geen sportieve straf.
“Een sportieve overtreding met voordeel vraagt om een sportieve sanctie. Maar een boekhoudkundige fout is iets anders. Dat moet worden bestraft met een boete, niet met puntenverlies.”
De reacties van Wheatley en Vasseur tonen dat de teambazen balanceren tussen begrip en onrust. Hoewel niemand het team bij naam noemt, is de spanning voelbaar in de paddock.
De FIA heeft nog geen formele uitspraak gedaan, maar insiders vermoeden dat de zaak groot genoeg is om vergelijkbaar te zijn met Red Bulls overtreding uit 2021.
De jaarlijkse financiële audits zijn sinds 2021 verplicht en moeten voorkomen dat teams zich een competitief voordeel kopen. Elk team krijgt een bovengrens van circa 165 miljoen dollar voor ontwikkelings- en operationele kosten, exclusief salarissen van topcoureurs en -managers.
Toch blijkt het systeem moeilijk waterdicht te houden. Een onverwachte crash, motorvervanging of logistieke overschrijding kan al snel miljoenen extra kosten veroorzaken. Zoals Wheatley het verwoordde: “Een auto-ongeluk in de boekhouding.”
FIA onderzoekt – straf kan fors zijn
De FIA onderzoekt momenteel beide overtredingen. Bij een procedurele fout – zoals Aston Martin zou hebben begaan – volgt doorgaans alleen een waarschuwing of boete. Maar bij een “substantiële” overschrijding ligt dat anders.
Dan kan de FIA naast een financiële sanctie ook sportieve maatregelen opleggen, zoals een puntenaftrek of beperking van ontwikkeltijd. In het geval van Red Bull in 2022 leidde een relatief beperkte overtreding tot forse gevolgen.
Toen oordeelde de FIA dat de overschrijding “klein maar significant” was. Toch leverde het een zware straf op die nog lang na-ijlde. Het huidige onderzoek zou daarom kunnen uitmonden in een precedent.
Als het andere team daadwerkelijk boven de limiet zat, zal de FIA moeten laten zien dat de regels consequent worden toegepast. De teambazen benadrukten dat ze vooral duidelijkheid willen.
Volgens Vasseur is het belangrijk dat de FIA haar conclusies nog vóór het einde van het seizoen publiceert, om onduidelijkheid over kampioenschapspunten te voorkomen.
“Het is beter dat we weten waar we aan toe zijn. Niemand wil dat we in december nog discussiëren over wat er in maart is uitgegeven.”
Toch begrijpt hij de complexiteit van het proces. De audits zijn grondig en elk financieel document moet worden gecontroleerd op naleving van tientallen regels.
“Het is niet eenvoudig, maar transparantie is cruciaal. Dat is wat de geloofwaardigheid van het kampioenschap beschermt.”
Voorlopig blijft het dus speculeren. De FIA heeft aangegeven de resultaten “binnenkort” te publiceren. Tot die tijd houdt de paddock de adem in.
Want als het inderdaad om een substantiële overschrijding gaat, kan dit het kampioenschap nog een flinke schok bezorgen. Of zoals Wheatley het kernachtig samenvatte:
“We willen allemaal tot de limiet gaan, maar soms is het een dunne lijn tussen winnen en overschrijden.”
