De strijd om het voorzitterschap van de FIA lijkt voorbij voordat die ooit begon. De Amerikaanse kandidaat Tim Mayer, ooit de eerste die zich durfde te meten met zittend president Mohammed Ben Sulayem, zegt dat de verkiezing “al over” is.
Niet omdat hij zich terugtrekt, maar omdat er volgens hem simpelweg geen verkiezing meer ís. Mayer kondigde zijn ‘FIA Forward’-campagne aan tijdens de Britse Grand Prix in juli, vol ambitie om het bestuursorgaan van de autosport te hervormen.
Maar nu, nog twee maanden voor de stemming, stelt hij dat het hele proces is vastgelopen in regels die alleen de zittende president bevoordelen.
Volgens de FIA-statuten mag alleen een kandidaat meedoen die een volledige ‘Presidential List’ kan indienen — een soort kabinet met vicevoorzitters uit alle regio’s van de wereld: het Midden-Oosten en Noord-Afrika, Afrika, Noord-Amerika, Zuid-Amerika, Azië-Pacific en twee uit Europa.
Die vicevoorzitters moeten komen uit de lijst van genomineerden voor de World Motor Sport Council (WMSC), het belangrijkste bestuursorgaan binnen de FIA. De inschrijving voor dat orgaan sloot vorige maand, en juist daar ging het mis.
Er bleek namelijk maar één vertegenwoordiger uit Zuid-Amerika te zijn: Fabiana Ecclestone, die haar steun al had uitgesproken voor Mohammed Ben Sulayem.
Daardoor kan geen enkele andere kandidaat een volledige lijst samenstellen. Mayer, samen met Laura Villars en Virginie Phillipott, is dus automatisch uitgesloten.
Mayer: ‘De verkiezing is voorbij’
In een verklaring voorafgaand aan de Grand Prix van de Verenigde Staten, liet Mayer zijn frustratie duidelijk blijken.
“Vandaag zeg ik iets dat misschien tegenstrijdig klinkt: de verkiezing voor de president van de FIA is voorbij. Maar onze campagne niet – en onze missie om de integriteit en reputatie van de FIA te beschermen evenmin.”
Hij vervolgde met scherpe woorden over het systeem:
“Hoe kan een verkiezing voorbij zijn als de stemming pas over twee maanden plaatsvindt? Deze keer zal er geen verkiezing zijn, geen debat tussen ideeën, geen vergelijking van visies, geen beoordeling van leiderschap. Er zal slechts één kandidaat zijn: de zittende. En dat is geen democratie. Dat is de illusie van democratie.”
Mayer benadrukte dat zijn campagne altijd ging over eerlijkheid, hervorming en integriteit. Volgens hem bewijst de huidige gang van zaken juist hoe ver de FIA van die waarden is afgedreven.
De regels schrijven voor dat geen enkele Presidential List mag bestaan zonder vicevoorzitters uit alle werelddelen, gekozen uit de WMSC-lijst. In theorie klinkt dat inclusief, maar in de praktijk blijkt het volgens Mayer een systeem te zijn dat concurrentie onmogelijk maakt.
“In Zuid-Amerika stond slechts één kandidaat op de lijst. In Afrika maar twee. En alle drie zijn direct gelinkt aan de zittende president.”
Hij wijst erop dat in de vorige verkiezingsronde meer dan veertig mensen zich aanmeldden voor de WMSC, maar nu slechts negenentwintig.
“Wat is er veranderd? Zijn clubs ineens niet meer geïnteresseerd in de toekomst van de sport? Of zijn ze misschien overtuigd, onder druk gezet, of beloond om niet mee te doen?”
Volgens Mayer zijn de cijfers veelzeggend: “Wanneer keuze wordt vervangen door controle, verdwijnt democratie. Mayer noemt specifiek Zuid-Amerika, een regio die volgens hem barst van passie voor autosport. Toch kwam er maar één kandidaat naar voren: Fabiana Ecclestone.
“Ik respecteer haar ervaring in de Braziliaanse autosport, maar Zuid-Amerika is groter dan Brazilië. Dit was geen uitdaging aan haar adres, maar een kans om de regio breder te vertegenwoordigen.”
In Afrika ziet Mayer hetzelfde patroon. Er zijn 22 clubs in 47 landen, maar slechts twee kandidaten. Beiden zijn uitgesproken supporters van de president.
“Amina Mohamed van Kenia is een gerespecteerde diplomaat, maar geen motorsportorganisator. En Rodrigo Rocha werd toegelaten omdat er een eSports-evenement werd toegevoegd aan de internationale kalender. Een evenement dat, voor zover wij weten, nooit heeft plaatsgevonden.”
Mayer zegt dat het betreffende evenement niet eens op de kalender van Rocha’s eigen club stond, noch op sociale media was aangekondigd.
“Is dit hoe legitimiteit wordt opgebouwd? Is dit hoe Afrikaanse motorsport wordt vertegenwoordigd? Wanneer verkiezingen beslist zijn vóórdat de stemming begint, is dat geen democratie – dat is toneel.”
De FIA verdedigt zich
De FIA zelf ontkent de beschuldigingen. In een verklaring benadrukt de organisatie dat het verkiezingsproces juist is opgezet om eerlijkheid en integriteit te waarborgen.
“De FIA-verkiezing is een gestructureerd en democratisch proces. Alle regels en deadlines zijn vastgelegd in de statuten, die publiek beschikbaar zijn.”
Volgens de FIA zijn de criteria voor regionale vertegenwoordiging en de selectie van vicevoorzitters niet nieuw en golden ze ook bij eerdere verkiezingen.
“Kandidaten hadden sinds 13 juni de tijd om hun aanvragen voor te bereiden.”
Hoewel Mayer toegeeft dat hij geen kans meer heeft om officieel op de lijst te komen, blijft hij actief. De verkiezing is op 12 december in Tasjkent, Oezbekistan, maar hij overweegt juridische stappen en interne klachten.
“Ik weet dat andere kandidaten kijken naar juridische wegen. Ik heb met Laura Villars gesproken, en wij kiezen ervoor de interne procedures van de FIA te volgen, te beginnen bij de ethische commissie.”
Hij noemt zichzelf geen revolutionair, maar wil het systeem van binnenuit verbeteren.
“Ik geloof dat er ernstige ethische overtredingen zijn begaan in dit verkiezingsproces. We hebben meerdere klachten ingediend.”
Toch betwijfelt hij of er iets mee gebeurt.
“Als de ethische commissie onze klachten geldig vindt, naar wie gaat het dan? Naar de president van de FIA of de senaatsvoorzitter? Beide zijn betrokken partijen. Er is geen alternatief of beroep mogelijk. Waar is de verantwoordelijkheid?”
Volgens Mayer publiceert de nominatiecommissie geen notulen, geen vergaderingen en geen lijst van mensen die zich hebben aangemeld voor de WMSC.
“Er is geen enkel bewijs dat die commissie überhaupt bijeen is gekomen. En als dat wél zo is, heeft de vertegenwoordiger uit Mozambique zich toen onthouden van stemming bij de goedkeuring van de heer Rocha? Niemand weet het.”
Mayer spreekt van een systeem zonder transparantie.
“Dit is hoe instituties falen: macht zonder remmen.”
Hij noemt ook het voorbeeld van de Costa Ricaanse kandidaat Coen, die volgens Mayer geen internationale evenementen op de kalender heeft staan, maar tóch werd goedgekeurd.
“Werd hij goedgekeurd door de senaat, een proces dat alleen openstaat voor de zittende president? We weten het niet. Er is geen bewijs.”
Daarmee, stelt Mayer, ondergraaft de FIA haar eigen geloofwaardigheid.
“Wanneer je macht hebt zonder controle, verliezen instituties hun integriteit. Dit is wat partners en clubs nu beginnen te zien.”
Ondanks alles zegt Mayer dat zijn campagne doorgaat.
“Voor elke club die gelooft in eerlijkheid en integriteit, voor iedereen die gelijke kansen wil op informatie, financiering en deelname – voor hen blijven wij spreken.”
Hij benadrukt dat veel clubs bang zijn om hun mening te geven, uit angst om projecten of steun te verliezen.
“Daarom moet deze campagne doorgaan. Niet voor macht, maar voor principe. We blijven een stem voor wie het zwijgen is opgelegd.”
Op de vraag of hij dacht dat hij de verkiezing had kunnen winnen als hij wel had mogen meedoen, reageerde Mayer met een glimlach.
“Ik denk dat ik een hele goede kans had. Wanneer ik mensen sprak over mijn ideeën, zag ik in hun ogen dat ze het begrepen. Dat was precies de reden waarom het beter was om de verkiezing op dit punt te stoppen.”
