Robin Reed, de vicevoorzitter sport van de FIA, heeft zijn functie neergelegd na wat hij omschrijft als een “fundamentele breuk in de standaarden van bestuur” binnen de autosportfederatie.
De timing is explosief: net voor de Grand Prix van Bahrein, waar FIA-president Mohammed Ben Sulayem zijn terugkeer naar het Midden-Oosten zou vieren.
In plaats daarvan staat de FIA onder druk vanwege interne spanningen, weggelopen bestuurders en groeiend wantrouwen. Reed was een kernfiguur binnen het leiderschapsteam rond Ben Sulayem sinds diens aanstelling in 2021.
“Ik kan niet in goed vertrouwen deel blijven uitmaken van een systeem dat deze waarden niet weerspiegelt.”
Zijn vertrek is een dieptepunt in de relatie tussen beide mannen, die in de afgelopen maanden herhaaldelijk botsten over besluitvorming, transparantie en belangenverstrengeling.
Reed spreekt in zijn officiële verklaring over “groeiende ongerustheid over beslissingen die worden genomen zonder behoorlijke procedure of overleg”.
“Toen ik deze rol aannam, was dat om de leden van de FIA te dienen. Niet om macht uit te oefenen over mensen.”
Interne besluiten buiten commissies om zorgen voor conflict
Het conflict kwam tot een kookpunt toen Ben Sulayem twee van de vier leden van het auditcomité ontsloeg. Deze commissie is verantwoordelijk voor het intern toezicht op de organisatie.
Door deze ontslagen verliest de FIA volgens Reed een cruciaal controlemechanisme. Zonder dat orgaan kan de president eenzijdig veranderingen doorvoeren, wat volgens Reed indruist tegen de afspraken die eerder met de EU-Commissie zijn gemaakt.
Ook het besluit om de promotie van het Wereldkampioenschap rallycross weer volledig in handen van de FIA te nemen, zonder externe promotor, leidde tot woede.
Reed waarschuwt dat dit besluit mogelijk in strijd is met de Europese concurrentiewetgeving.
In 2001 sprak de FIA met de Europese Unie af zich volledig te richten op haar rol als regelgever, en zich te onthouden van commerciële activiteiten die belangenverstrengeling kunnen opleveren.
“Besluiten worden genomen achter gesloten deuren, buiten de structuren en mensen om die de FIA geacht wordt te vertegenwoordigen.”
Reeds vertrek staat niet op zichzelf. De FIA wordt geconfronteerd met meerdere juridische en ethische vraagstukken sinds het aantreden van Ben Sulayem.
Zo loopt er nog altijd een juridische procedure aangespannen door Susie Wolff, directeur van de F1 Academy en echtgenote van Mercedes-teambaas Toto Wolff.
Zij werd publiekelijk beschuldigd van belangenverstrengeling zonder bewijs, iets waarvoor de FIA tot op heden geen overtuigende verklaring heeft gegeven.
Daarnaast klaagde Motorsport UK-voorzitter Dave Richards openlijk over een “moreel kompas dat van richting is veranderd” binnen de FIA.
Hij kreeg naar verluidt het verzoek een geheimhoudingsverklaring te ondertekenen toen hij vragen stelde over het doorgaan van een besluitvormende vergadering zonder quorum.
Zijn antwoord was afwijzend: zonder geldige samenstelling van de raad mogen er geen ingrijpende besluiten worden genomen. De situatie doet denken aan eerdere incidenten waarbij Ben Sulayem onder vuur kwam te liggen.
Zo probeerde hij naar verluidt Fernando Alonso terug op het podium te krijgen na de Grand Prix van Saudi-Arabië in een auto gesponsord door Aramco. De onafhankelijkheid van de FIA staat al langer ter discussie.
Interne onrust groeit, personeel verlaat de organisatie
Sinds de aanstelling van Ben Sulayem heeft een reeks sleutelfiguren de FIA verlaten. De rode draad: wie kritiek levert, wordt ontslagen of voelt zich gedwongen op te stappen.
Daarmee ontstaat een cultuur waarin tegenspraak nauwelijks ruimte krijgt. Volgens ingewijden omringt de FIA-president zich vooral met mensen die zijn beslissingen niet durven of mogen betwisten.
Andrew Benson van de BBC bevestigt dat het vertrek van Reed niet alleen een persoonlijke keuze was, maar het gevolg van structurele onvrede binnen de top van de FIA.
Hij noemt het een teken van “zorgwekkende machtsconcentratie” en “afbrokkelende verantwoordingsstructuren”.
Dat is opmerkelijk, aangezien Ben Sulayem zich in 2021 juist presenteerde als hervormer die modernisering, inclusiviteit en transparantie beloofde.
“Gedurende mijn ambtstermijn heb ik een gestage afbraak gezien van de principes die we beloofden te respecteren.”
Het incident staat niet op zichzelf. Eerdere controverses rond Ben Sulayem varieerden van seksistische uitspraken tot het declareren van privévluchten op kosten van de FIA.
Zijn commentaar op vrouwen – waarin hij stelde dat hij vrouwen die denken slimmer te zijn dan mannen niet prettig vindt – leidde tot brede verontwaardiging en schaadde het imago van de organisatie.
De kritiek op zijn bemoeienis met commerciële aangelegenheden is hardnekkig. Zo gaf hij ongevraagd commentaar op de waarde van de Formule 1 als commercieel bezit toen investeerders uit het Midden-Oosten interesse toonden.
Dat terwijl zijn taak als FIA-president juist is om toezicht te houden op regelgving en veiligheid, en zich niet te mengen in commerciële belangen.
“De autosport verdient leiderschap dat verantwoordelijk, transparant en gericht op de leden is,” aldus Reed.
Ondertussen klagen coureurs via hun vakbond GPDA over hoge boetes waarvan de bestemming onduidelijk blijft. Coureurs willen weten waar geld naartoe gaat, als ze beboet worden voor uitspraken of gedragingen.
